فرش که مجموعهایست از هنر و صنعت، حاصل زحمت و تجربه هزاران سالهی هنرمندان گمنامی است که تمام عمر گرانمایه خود را صرف طراحی، بافت، رنگرزی فرش نمودهاند. از این جهت لازم است تکتک ما ارزش این هنر را درک کنیم و با بافت فرشهای مرغوب، هنر و توانمندی هنرمندان ایرانی را در بازارهای جهانی به بهتریت شکل ممکن، عرضه نمائیم.
فرش علاوه بر جنبههای هنری آن، یک منبع اقتصادی از نظر صادراتی میباشد و از آن جائی که در بازارهای جهانی فرش ایران جایگاه خاصّی دارد، میتوانیم از آن به بهترین صورت سود جُست.
فرش هم از نظر ارزآوری و هم از نظر اشتغال جایگاه ممتازی را در صنعت کشور دارا میباشد و از این روست که باید جایگاه واقعی آنرا بشناسیم و سعی کنیم که با تولید فرشهای مرغوب، جایگاه ویژه خود را در بازارهای جهانی حفظ نمائیم.
متأسفانه در سالهای اخیر به دلایل گوناگون از جمله: تولیدات فرشهایی با طرحهای تکراری، رواج استفاده از گرههای تقلّبی، استفاده از رنگهای جوهری، عدم توجه به سلیقهی مشتریان خارجی، افزایش روزافزون قیمت فرش به علت افزایش قیمت مواد اوّلیه و افزایش دستمزد بافندگان و استفاده از مصالح نامرغوب موجب شده است که رقیبان تولید کننده فرش که زمانی به چند کشور ازجمله چین، ترکیه و افغانستان محدود میشدند و آنها نیز یارای مقابله و رقابت با فرش ایران را نداشتند افزایش یابند و کشورهایی چون مصر، هند، پاکستان، مراکش و نپال نیز به مجموعهی فوق افزوده شوند و نهتنها به تولید فرش بپردازیم بلکه نقش قابل توجّهی در صادرات فرش ایفا نمایند البته مسئله به همین جا ختم نشده است و کشورهایی چون رومانی، آلبانی، بلغارستان نیز به تکاپو افتاده و به تولید فرش پرداختنهاند از این رو با توجّه به اینکه فرش یک منبع اقتصادی و ارزآوری برای آنها محسوب میشود باید تلاشی بیوقفه را در جهت حفظ و توسعه بازارهای خود داشته باشیم و درصورت بیتوجّهی نهتنها ممکن است برای همیشه جایگاه ویژه خود را از دست بدهیم بلکه میلیونها موقعیت شغلی داخل کشور را نیز از دست خواهیم داد.
در حال حاضر، کشورهای رقیب با استفاده از طرح و نقشههای ایران و وجود نیروی کار ارزان به تولید فرشهایی مشابه فرشهای ایران پرداختهاند که هرچند ازنظر کیفیّت قابل مقایسه با فرشهای ایران نمیباشند ولی در بازارهای جهانی به نام فرشهای ایران به فروش میرسند و همین امر موجب شده است که بازار از فرش اشباع گردد و به علّت کاهش عرضه و افزایش تولید چهبسا، تولیدکنندگان در بسیاری از مواقع برای اینکه سریع به سرمایهی اوّلیه خود دست یابند مجبور هستند که فرش را با قیمتی ارزان و حتی در برخی موارد با قیمتی کمتر از هزینهی مواد اوّلیه خود فرش، به فروش برسانند که این امر موجبات رکود اقتصادی فرش را فراهم نموده است با این تفاسیر، لازم است تمامی دستاندرکاران در امر تولید و صادرات فرش، با تلاشی همه جانبه موقعیت ممتاز خود را حفظ و توسعه دهند.
تشویق طراحان فرش به کشیدن طرحهایی مطابق با سلیقه بازارهای مختلف بدون آنکه به اصالت رنگ و طرح فرش آسیبی وارد شود، حمایتهای مالی از تمامی هنرمندان دستاندرکار در امور فرش از بافندگان گرفته تا طراحان و رنگرزان میتواند کمکی عظیم به امر فوق باشد، نظارت بیشتر به مراکز تولید فرش و جلوگیری مقامات مسئول از صدور فرشهایی با کیفیّت پائین که موجب میشوند به جایگاه فرش آسیب وارد کنند، ایجاد رشته دانشگاهی تا مقطع دکترای فرش و ترغیب و تشویق هنرمندان به ادامهی تحصیلات دانشگاهی موجب خواهد شد که وضعیت تولید فرش به نحو قابل توجّهی بهبود یابد. در ضمن از دستاندرکاران در امر صادرات فرش چون: وزارت بازرگانی، وزارت جهاد سازندگی، وزارت تعاون و وزارت صنایع خواهشمندیم که با هماهنگی بیشتر در امر صادرات فرش، زمینه بهبود بازار فرش را تهیّه کنند.
در بازارهای داخلی نیز، ورود فرشهای ماشینی به صنعت فرش ایران و استقبال مردم از آن به دلایلی چون سبک بودن و ارزان بودن فرش ماشینی نسبت به فرش دستبافت موجب شده است که میزان تقاضا برای فرش دستبافت کاهش یابد با توجّه به اینکه فرش دستبافت به دلایل اشتغالزایی تعداد بسیاری از هموطنانمان، استفاده از مواد طبیعی و مرغوب و طول عمر زیاد مزایای زیادی نسبت به فرش ماشینی دارد امید است که با همکاری مسئولین و مردم سعی در حمایت بیشتر از فرش دستبافت انجام گردد و با تشویق مردم به خرید فرش دستبافت از یک طرف و دادن آگاهی درمورد مزایای فرش دستبافت از طرف دیگر بتوان وضعیت بازارهای داخلی فرش دستبافت را بهبود بخشید و با تشویق و ترغیب، هنرمندان فرش دستبافت را به تولید بهتر و بیشتر فراهم نمود.